علوم تغذیه (nutrition science)

علم‌ تغذيه‌ مجموعه‌ وسيعي‌ از اطلاعات‌ و دانش‌ بشري‌ است‌ كه‌ به‌ ارتباط‌ بين‌ غذا و سلامتي‌ موجود زنده‌ مي‌پردازد و با علومي‌ مانند بيولوژي‌، بيوشيمي‌، علوم‌ رفتاري‌، علوم‌ اجتماعي‌ و بهداشت‌ ارتباط‌ دارد.

به‌ عبارتي‌ ديگر علم‌ تغذيه‌ يك‌ علم‌ چند بعدي‌ است‌ و به‌ همين‌ علت  دانشجوي‌ اين‌ رشته‌ بايد اطلاعات‌  گسترده‌اي‌ در زمينه‌ بيوشيمي‌، جامعه‌شناسي‌، روانشناسي‌، بهداشت‌ و شيمي‌ مواد غذايي‌ داشته‌  تا بتوانند مهارتهاي‌ لازم‌ را بدست بیاورد.
مهارتهايي‌ كه‌ به‌ دو بخش‌ عمده‌ رژيم‌ درماني‌ و تغذيه‌ جامعه‌ تقسيم‌ مي‌شود. يعني‌ كارشناس‌ اين‌ رشته‌ هم‌ بايد بتواند كه‌ رژيم‌ غذايي‌ مناسب‌ را براي‌ درمان‌ بيماري‌هاي‌ مختلف‌ ارائه‌ دهد و هم‌ توانايي‌ شناسايي‌ مشكلات‌ تغذيه‌ جامعه‌ را داشته‌ باشد و سپس‌ بر اساس‌ مشكلات‌ موجود، برنامه‌هاي‌ غذايي‌ لازم‌ را طراحي‌، اجرا، نظارت‌ و ارزشيابي‌ كند همچنين‌ ارتقاي‌ ارزش‌ غذايي‌ مواد غذايي‌ مانند كنسرو، كمپوت‌ و… كه‌ در صنايع‌ غذايي‌ ايجاد مي‌شود، بر عهده‌ كارشناس‌ اين‌ رشته‌ است‌.
رشته‌ تغذيه‌ به‌ رژيم‌ درماني‌ اصول‌ تغذيه‌، ارزش‌ مواد غذايي‌ و نحوه‌ تغذيه‌ مناسب‌ براي‌ حفظ‌ سلامت‌ بدن‌ مي‌پردازد.

اصول‌ علم‌ تغذيه‌ بررسي‌ مي‌كند كه‌ چه‌ فرآيندي‌ روي‌ مواد غذايي‌ خورده‌ شده‌ انجام‌ مي‌گيرد تا جذب‌ يا دفع‌ شود و رژيم‌ درماني‌ نيز نوع‌ رژيم‌ غذايي‌ لازم‌ را در بيماريهاي‌ مختلف‌ مشخص‌ مي‌كند.

 

nutrition science

nutrition science

مقاطع‌ تحصيلي‌ و گرايشهاي‌ رشته‌ تغذيه‌ :
این  رشته‌ در سه‌ مقطع‌ كارشناسي‌ پيوسته‌، كارشناسي‌ ارشد ناپيوسته‌ و دكتري‌ در كشور ارائه‌ مي‌گردد.

رشته‌ تغذيه‌ داراي‌ دو گرايش‌ عمده‌ است‌  :

الف‌) تغذيه‌ گروههاي‌ مختلف‌ جامعه‌ مانند سالمندان‌، معلولين‌ و كودكان‌ و نوجوانان‌
ب‌) تغذيه‌ باليني‌ كه‌ شامل‌ تغذيه‌ و مشاوره‌ غذايي‌ بيماران‌ بستري‌ و سرپايي‌ است‌.
امكان‌ ادامه‌ تحصيل‌ در رشته‌هاي‌ همجوار :
فارغ‌ التحصيلان‌ دوره‌ كارشناسي‌ اين‌ رشته‌ مي‌توانند در رشته‌ هايي‌ مانند بيوشيمي‌ باليني‌، علوم‌ و صنايع‌ غذايي‌، علوم‌ بهداشتي‌ در تغذيه‌ و… نيز ادامه‌ تحصيل‌ دهند.

فرصت‌هاي‌ شغلي‌ فارغ‌ التحصيلان‌ رشته‌ تغذيه‌ :

فارغ‌ التحصيلان‌ اين‌ رشته‌ در زمينه‌هاي‌ شغلي‌ مختلفي‌ از جمله‌ مديريت‌ بخش‌ تغذيه‌ بيمارستانها، مسئوليت‌ فني‌ كارخانجات‌ توليد مواد غذايي‌ ـ همكاري‌ در كلينيك‌هاي‌ رژيم‌ درماني‌ با همكاري‌ پزشكان‌ غدد داخلي‌، همكاري‌ در تنظيم‌ رژيم‌ براي‌ گروههاي‌ مختلف‌ از جمله‌ ورزشكاران‌، بيماران‌ خاص‌، مشغول‌ به‌ كار شوند.

همچنين‌ به‌ كارشناسان‌ تغذيه‌ مجوز مطب‌ داده‌ مي‌شود.

فارغ‌ التحصيلان‌ رشته‌ تغذيه‌ با داشتن‌ ۳ سال‌ سابقه‌ خدمت‌ در بيمارستانها مي‌توانند مركز مشاوره‌ تغذيه‌ دایر نمایند.
همچنين‌ فارغ‌ التحصيلان‌ اين‌ رشته‌ مي‌توانند در بيمارستانها، كلينيك‌هاي‌ رژيم‌ درماني‌، مراكز بهداشت‌، مراكز تحقيقاتي‌ مثل‌ انستيتوي‌ تحقيقات‌ تغذيه‌اي‌ و صنايع‌ غذايي‌ كشور، كارخانجات‌ توليد مواد غذايي‌، اداره‌ استاندارد مواد غذايي‌، مراكز تحقيقاتي‌ پزشكي‌ و… جذب‌ و مشغول‌ به‌ فعالیت  شوند.

علاوه‌ بر اين‌ مراكز فارغ‌ التحصيلان‌ اين‌ رشته‌ مي‌توانند در شبكه‌هاي‌ بهداشتي‌ جهت‌ پيشگيري‌ از بيماريها فعاليت‌ كنند و يا به‌ عنوان‌ مشاور رژيم‌ درماني‌ و مشاور تغذيه‌ جذب‌ ورزشگاهها، مهد كودك‌ها و … شوند.

توانایی های توصیه شده و  موردنیاز:

كارشناس‌ تعذيه‌ بايد روحيه‌ خدماتي‌ داشته‌ باشند و همچنین  صبر لازم‌ را براي‌ صحبت‌ با بيمار و راهنمايي‌ او داشته‌ باشد.
دانشجوياني‌ كه‌ مايلند پس‌ از فارغ‌ التحصيلي‌ دفتر مشاوره‌ غذايي‌ داشته‌ باشند بايد داراي‌ سه‌ سال‌ سابقه‌ كار در بيمارستان‌ باشند. همچنين‌ علاقمند به‌ رشته‌ تغذيه‌ لازم‌ است‌ در دروس‌ زيست‌شناسي‌ و شيمي‌ از توانمندي‌ بالايي‌ برخوردار باشد

درس‌هاي‌ اين‌ رشته‌ در طول‌ تحصيل :
دروس‌ پايه‌:

زيست‌شناسي‌، روانشناسي‌، جامعه‌شناسي‌، شيمي‌ عمومي‌، فيزيك‌، فيزيولوژي‌، تشريح‌ تئوري‌، تشريح‌ فيزيولوژي‌ عملي‌، ميكروب‌شناسي‌، شيمي‌ آلي‌، آمار حياتي‌، بيوشيمي‌ مقدماتي‌، ميكروب‌شناسي‌ مواد غذايي‌.
دروس‌ اصلي‌:
اصول‌ اپيدميولوژي‌، تغذيه‌ اساسي‌، بهداشت‌ و مسموميت‌هاي‌ غذايي‌، مديريت‌ بخش‌ غذايي‌، نقش‌ تغذيه‌ در خدمات‌ بهداشتي‌، فيزيولوژي‌ تغذيه‌، زبان‌ اختصاصي‌، بيوشيمي‌ متابوليسم‌، اصول‌ و روش‌هاي‌ نگهداري‌ مواد غذايي‌، شيمي‌ مواد غذايي‌، اصطلاحات‌ پزشكي‌ و بيمارستاني‌، اقتصاد غذا و برنامه‌ريزي‌، بهداشت‌ عمومي‌.
دروس‌ تخصصي‌:
بيماري‌هاي‌ ناشي‌ از سوءتغذيه‌ و اپيدميولوژي‌، تنظيم‌ برنامه‌ غذايي‌، تغذيه‌ گروه‌هاي‌ ويژه‌، رژيم‌ درماني‌، بررسي‌ وضع‌ تغذيه‌، آموزش‌ تغذيه‌، تأثير فرآيند بر ارزش‌ غذا، تغذيه‌ دوران‌هاي‌ مختلف‌، سمينار، اكولوژي‌ تغذيه‌، كارآموزي‌.

 

به اشتراک بگذارید