در این مقاله به بررسی یکی دیگر از رشته های تحصیلی در شاخه ریاضی و فیزیک با عنوان مهندسی راه آهن میپردازیم تا دانش اموزان عزیز با مطالعه این مقاله ها با اطلاع و آگاهی بیشتری انتخاب رشته نمایند.
مهندسی راهآهن (Railway Engineering)
مهندسی راه آهن از مهم ترین و اصلی ترین تخصص های لازم جهت ایجاد، نگهداری و توسعه سیستم حمل و نقل ریلی هر کشور محسوب می شود. مهندس راه آهن به برنامه ریزی، طراحی، مدیریت، ساخت و نگهداری خطوط ریلی، انواع ماشین های ریلی و سیستم حمل و نقل ریلی می پردازد.
مهندسان راه آهن هر یک دارای تخصص ویژه ای می باشند. در کشور ما سه تخصص اصلی وجود دارد که مهندسی خط و سازه های ریلی، مهندسی ماشین های ریلی و مهندسی سیستم حمل و نقل ریلی می باشند.
مهندسی خط و سازههای ریلی در طراحی، نظارت، اجراء و تعمیر و نگهدارى خطوط و ابنیه فنی راه آهن تخصص دارد. منظور از خطوط، مسائل زیرسازى و روسازى راهآهن مانند خاکبرداری، خاکریزی، بدنهٔ راه، ریل و … و منظور از ابنیه، سازههاى فنى موجود در راهآهن مانند پل، تونل، دیوار حائل و ضامن، ساختمان ایستگاه، انبار و … می باشد.
مهندس ماشین های ریلی در طراحی، ساخت و نگهداری ناوگان ریلی از جمله واگن های باری و مسافری، لوکوموتیوها، ماشین آلات ریلی، سیستم های ترمز، سیستم های انتقال نیرو و… تخصص دارد. در واقع مهندس ماشینهای ریلی یک مهندس مکانیک است که تخصص ویژه در زمینه راهآهن دارد و به همین دلیل آمادگی حل مشکلات صنعت راهآهن مثل مشکلات طراحی و ساخت قطعات را دارد.
کار اصلی مهندس حمل و نقل ریلی برنامهریزى و بهرهبردارى بهینه از منابع، امکانات و تجهیزات حمل و نقل ریلى مانند ایستگاه، خط، لوکوموتیو، واگن و …می باشد. در حقیقت فعالیت یک مهندس حمل و نقل ریلی به دو بخش عمده قبل از طراحی خط راهآهن و بعد از طراحی خط تقسیم میشود. در مرحله نخست مهندس حمل و نقل ریلی حجم مسافر و کالایی که در خط مورد نظر جا به جا خواهد شد، پیشبینی کرده و بررسی میکند که آیا تأسیس این خط به صرفه میباشد یا خیر. در مرحله بعد نیز به طراحی و برنامهریزی حرکت قطارها میپردازد تا تأخیر زمانی قطارها به پایینترین حد امکان برسد و هزینههای راهآهن کمتر شود. به عبارت دیگر بخش حمل و نقل ریلی، بخش نرمافزاری راهآهن است.
وظایف مهندس راه آهن
با توجه به نوع تخصص و گرایش مهندس راه آهن، وظایف آنها متفاوت است. به طور کلی وظایف مهندس راه آهن عبارتند از :
برنامهریزى و بهرهبردارى بهینه از منابع، امکانات و تجهیزات حمل و نقل ریلى (مهندس حمل و نقل ریلی)
طراحی، نظارت، اجراء و تعمیر و نگهدارى خطوط و ابنیه فنی راه آهن (مهندسی سازه های ریلی)
دانش و توانمندی های مورد نیاز مهندس راه آهن
قوی بودن در دروس ریاضی و فیزیک
توان برنامه ریزی مناسب
توان مدیریت و سازماندهی
توان کار در شرایط سخت ( به خصوص در مورد مهندسان سازه های ریلی که بخش زیادی از کارشان در محیط های خارج از شهر است)
آشنایی با علوم جامعه شناسی و مردم شناسی ( به خصوص برای مهندس حمل و نقل ریلی چون کار او بیشتر با مردم و عوامل انسانی سروکار دارد.)
آشنایی با زبان انگلیسی