در ادامه دو فصل گذشته که چگونه دانش آموزان خلاق تربیت کنیم در این مقاله همچنین به ویژگی های معلم پرورش دهنده ی خلاقیت میپردازیم.
فصل سوم
*اصول پرورش خلاقیت در کلاس درس
*ویژگی های معلم پرورش دهنده ی خلاقیت
اصول پرورش خلاقیت در کلاس درس
عوامل ، اصول و روش های زیادی وجود دارد که می تواند مستقیماً کیفیت آموزش های معلم را بهبود بخشیده و بازدهی فعالیت های یاددهی _ یادگیری را در زمینه ی خلاقیت افزایش دهد. در این قسمت مهم ترین اصول و روش هایی که در این مورد وجود دارد و می تواند در فرایند رشد خلاقیت نقش تسهیل کننده و تسریع کننده داشته باشد ، بیان می گردد:
۱: دانش آموزان خود را به تناسب رفتارها ، فعالیت ها و دستاوردهای خلاق آن ها مورد تشویق قرار دهید.
۲: به دانش آموزان خود بیاموزید که نسبت به ایده ها و افکار خود حساس باشند و آن ها را یادداشت کنند.
۳: به عنوان معلم شخصاً به فعالیت های خلاق علاقه نشان دهید و با دانش آموزان خود در انجام تمرینات خلاقیت مشارکت نمایید.
۴: در مورد ماهیت خلاقیت و مفاهیم آن ، به دانش آموزان اطلاعات لازم را بدهید.
۵: در کلاس خود تا حد امکان از وسایل و روش های آموزشی دیداری _ شنیداری استفاده کنید.
۶: برای تخیلات و افکار نو دانش آموزان ارزش و احترامی ویژه قائل باشید.
۷: در کلاس خود فضایی برای ابراز شوخ طبعی پدید آورید و این حس را در خود و دانش آموزان خود فعال نگاه دارید.
۸: به دانش آموزان بیاموزید که افکار و رفتارهای خود را بیش از حد مورد قضاوت و ارزش یابی قرار ندهند.
۹: با دانش آموزان خود از روش پرسش و پاسخ استفاده کنید و آن ها را به پرسیدن سوالاتشان ترغیب نمایید.
۱۰: آن ها را عادت دهید که برای حل مسایل ، همواره راه های متعددی را جست و جو کنند.
۱۱: تفاوت های فردی میان دانش آموزان را در نظر داشته باشید و به فردیت هر یک از آن ها احترام بگذارید.
۱۲: تا حد امکان به دانش آموزان امنیت و آزادی عمل بدهید و از وضع مقررات خشک و محدود کننده در کلاس خودداری کنید.
۱۳: دانش آوزان را به دست کاری و تغییر عقاید و اشیا تشویق کنید .
۱۴: آن ها را به مطالعه و کسب اطلاعات در زمینه های مختلف ترغیب نمایید.
۱۵: اهمیت خلاقیت و آثار و نتایج ارزشمند تفکر خلاق را برای آن ها تبیین کنید.
۱۶: آن ها را با زندگی نامه های افراد خلاق تاریخ آشنا نمایید.
۱۷: دانش آموزان خود را با مسائل حل نشده روبه رو کنید و از آن ها حل های جدید بخواهید.
معلم دوست دار خلاقیت:هیچ چیز برایم جذاب تر از گوش دادن به ایده های عجیب و غریب دانش آموزانم نیست ؛ به ویژه هنگامی که با هیجان و آب و تاب در مورد آن صحبت می کنند
ویژگی های معلم پرورش دهنده ی خلاقیت
مربی یا معلمی که می خواهد یک کلاس ویژه ی پرورش خلاقیت را اداره کند و یا این که علاقه مند است در جریان تدریس روزمره ی خود به طور جدی پرورش خلافیت دانش آموزان را هم مد نظر داشته باشد، اگر چنان چه از خصوصیات و نگرش های ویژه ای که با ماهیت و فرایند خلاقیت مناسبت دارد ، برخوردار باشد ، مطمئناً در کار خود بسیار موفق تر عمل خواهد کرد . البته یک چنین معلمی حتماً لازم نیست که خودش فردی بسیار خلاق باشد، اما اگر چنان چه شخصاً از مهارت های اساسی خلاقیت برخوردار باشد و بتواند عملاً از آن ها استفاده کند .
برخی از ویژگی های معلم علاقه مند به خلاقیت که داشتن آن ها به بازدهی بیش تر کلاس و تدریس او می انجامد :
۱: فردی انتقاد پذیر باشد .
۲: تحمل عقاید نو دانش آموزان را داشته باشد .
۳: از صبر و تحمل بالایی برخوردار باشد.
۴: به تفاوت های فردی و منحصر به فرد بودن تک تک دانش آموزان اعتقاد داشته باشد.
۵: از انگیزه ای قوی برخوردار باشد.
۶: پذیرایی ایده ها و نظرات غیر عادی دانش آموزان خود باشد .
۷: دوست دار هنر وزیبایی شناسی باشد.
۸: تا حد امکان به دانش آموزان خود آزادی عمل بدهد.
۹: در چند زمینه ی مختلف معلومات و مهارت داشته باشد.
۱۰: برای هر دانش آموز احترامی ویژه قائل باشد.
۱۱: خیال پردازی دانش آموزان را تشویق کند.
۱۲: در مواقع لزوم بتواند کودکانه بیندیشد و کودکانه عمل کند.
۱۳: به دانش آموزان خود اجازه دهد که گاهی اشتباه کنند!
معلم دوست دار خلاقیت:احساس می کنم اگر به دانش آموزانم اجازه ی اشتباه کردن را بدهم ، بزرگ ترین چیزها را به آن آموخته ام
امیدواریم مقاله فوق در زمینه شناخت ویژگی های دانش آموزان و ویژگی های معلم پرورش دهنده خلاقیت شما را یاری کند.
منبع :کتاب (( کلاس خلاقیت) -منبع – سلیمانی ،افشین « کلاس خلاقیت » انتشارات انجمن اولیاء و مربیان . :تابستان ۱۳۸۱