در این مقاله به اینکه چگونه دانش آموزان خلاق تربیت کنیم همچنین به،روش های پرورش خلاقیت دانش آموزان در کلاس درس و مدرسه میپردازیم .
خلاقیت زیباترین و شگفت انگیزترین خصیصه ی انسان است. غنا، پویایی و بقای هر فرهنگ و تمدنی به خلاقیت مردمان آن بستگی دارد و این واقعیت را تاریخ بارها به اثبات رسانده است.
فصل اول
۱ ویژگیهای شخصیت خلاق
۲ دانش آموز خلاق را بشناسید
ویژگیهای شخصیت خلاق
هر چند خلاقیت یک توانایی همگانی است و همه ی انسان ها کمابیش از آن برخوردارند، اما افرادی که خلاقیت بالایی دارند و به عنوان افرادی خلاق شناخته می شوند، دارای خصوصیات شخصیتی و رفتاری ویژه ای هستند که به وسیله ی این خصوصیات می توان آن ها را از سایر افرادی که از خلاقیت کم تری برخوردار هستند ، تشخیص داد. فایده ی اصلی آشنایی با ویژگی های افراد خلاق این است که می توانید از آن ها به عنوان الگوهای رفتاری برای ایجاد و پرورش رفتارهای خلاقانه در کودکان استفاده کنید . در این قسمت با مهمترین و بارزترین این ویزگی ها آشنا می شوید:
_ استقلال_ ریسک پذیری_ کنجکاوی_ علاقه به کارهای پیچیده_ تحمل ابهام
_ انعطاف پذیری_ شوخ طبعی_ اعتمادبه نفس بالا_ ابتکار_ پشتکار_ تخیل قوی
_ حساسیت وتوجه_ زیبایی دوستی_ تردید
Breeding Creativity
دانش آموزخلاق رابشناسید
هرچندبسیاری ازویژگیهای کلی افرادخلاق که درقسمت قبل معرفی گردیدکمابیش شامل دانش آموزان خلاق نیزمیگردد،اماازآنجاکه تاکیداصلی این کتاب ،پرورش خلاقیت دانش آموزان خلاق که معمولا درمحیط مدرسه وکلاس درس مشاهده میشود،دربخشی مجزابرشمرده شود.درهمین موردسه دلیل دیگر نیزوجودداردکه این ضرورت راتاکیدکند:
۱: محیط مدرسه وکلاس به خودی خودرفتارهای ویژه ای رادردانش آموزان خلاق ایجادمیکندکه ممکن است دانش آموزان هارا درمحیط منزل یامحیط های دیگرنمایان سازدویابه گونه ای متفاوت نشان دهد.
۲: بسیاری ازرفتارهای دانش آموزان خلاق،خاص محیط تحصیلی آن هاست وازلحاظ نوع وشدت با خصوصیات سایرافرادخلاق متفاوت است
۳: آشنایی باخصوصیات بارزدانش آموزان خلاق به معلم امکان میدهدتاآن هارابهتربشناسدوبه برنامه ریزی درجهت تقویت،پرورش،تغییرواصلاح مواردلازم بپردازد.
به طورکلی دانش آموزخلاق غالبا ازطریق خصوصیات ورفتارهای زیرقابل شناسایی میباشند:
۱: ایده ها ونظرات خودرابدون ترس در کلاس مطرح می کند.
۲: معمولا برای مسائل راه حل ها و پاسخ هایی متفاوت از سایر دانش آموزان ارائه می کند.
۳: به فعالیت های هنری علاقه زیادی داردودراین زمینه دارای تجربه ومهارت است.
۴: غالباً ایده ها و راه حل های بیش تری نسبت به سایر هم کلاسی های خود پیش نهاد
می کند.
۵ : معمولاً قادر است با طنز پردازی ها و شوخی های جالب دیگران را بخنداند.
۶: تمایل زیادی به تغییر نظرات معلم و یا مطالب کتاب دارد.
۷: در کلاس اغلب سوالاتی غیر عادی و گاه عجیب و غریب می پرسد.
۸: علاقه ی زیادی به نقاشی و ترسیم افکار و ایده های خود دارد.
۹: انتقادگر است و هر نظر یا عقیده ای را به راحتی نمی پذیرد .
۱۰:گاهی به خاطر بیان نظرات و ایده های عجیب و غریبش در نظر دانش آموزان دیگر
فردی غیر عادی جلوه می کند.
۱۱: از قوه ی تخیل خوبی برخوردار است.
۱۲: معمولاً در کلاس با آب و تاب صحبت می کند و سعی می کند ایده هایش را با جزئیات کامل شرح دهد.
۱۳: داری ابتکار است و غالباً ایده ها و پاسخ های منحصر به فرد ارائه می کند.
۱۴: حساس ، باریک بین و نکته سنج است .
۱۵: بسیار فعال است و غالباً در آن واحد چند طرح و ایده در زمینه های مختلف را در سر می پروراند.
۱۶: به تجربه و آزمایش علاقه ی فراوانی دارد.
۱۷: در نفوذ و تأثیر گذاری بر دوستان خود از توانایی زیادی برخوردار است.
۱۸: آمادگی طرد شدن و عدم تأیید از طریق دیگران را داراست.
۱۹: به مطالعه ی موضوعات متنوع و گوناگون علاقه مند است و زمان قابل توجهی را به این امر اختصاص می دهد.
۲۰: از اطلاعات عمومی زیادی برخوردار است و سعی می کند که از آن ها استفاده ی عملی و کاربردی کند.
دانش آموز خلاق:قبل از این که گردو را بشکنم به این فکر افتادم که شایدبتوانم با نیمه ی پوست آن د وتا لاک پشت درست کنم
فصل دوم
۱ موانع خلاقیت
۲ موانع خلاقیت در محیط مدرسه
۳ موانع خلاقیت در محیط خانواده
موانع خلاقیت در محیط مدرسه
- تأکید زیاد بر نمره ی دانش آموز به عنوان ملاک خوب بودن وسنجش
- روش های تدریس سنتی و مبتنی بر معلم محوری
- عدم شناخت معلم نسبت به خلاقیت بچه ها
- فقدان حداقل امکانات لازم برای انجام فعالیت های خلاق دانش آموزان
- اهداف و محتوای کتاب های درسی
- عدم توجه به تفاوت های فردی دانش آموزان
- عدم پذیرش ایده های جدیدبچه ها
- ارایه ی تکالیف درسی زیاد به دانش آموزان .
- استهزا و تمسخر به خاطر ایده یا نظر اشتباه
دانش آموز خلاق :به خانم معلم گفتم که نقاشی خواب دیشب خودم راکشیده ام. اما او هم مثل بقیه ی بچه ها مرا مسخره کرد ؛ من هم
آن را پاره کردم و به جای آن یک خانه و یک درخت کشیدم
موانع خلاقیت در محیط خانواده
- تأکید بیش از حد والدین بر هوش و حافظه ی کودک
- ایجاد رقابت میان کودکان
- تأکید افراطی بر جنسیت کودک
- قرار دادن قوانین خشک و دست وپاگیر
- عدم آشنایی والدین با مفهوم واقعی خلاقیت
- انتقاد مکرر از رفتارهای کودک
- بیهوده شمردن تخیلات کودک
- عدم شناسایی علائق درونی کودک
- عدم وجود حس شوخ طبعی در محیط منز
- تحمیل نقش بزرگ سال به کودک
به تخیل کودکان خود پروبال بدهید ؛ آن وقت از پروازبلند آن ها شگفت زده خواهید شد
امیدواریم مقاله فوق در زمینه شناخت ویژگی های دانش آموزان خلاق شما را یاری کند ادامه این مقاله را در بخش دوم مطالعه فرمایید.
منبع :کتاب (( کلاس خلاقیت) -منبع – سلیمانی ،افشین « کلاس خلاقیت » انتشارات انجمن اولیاء و مربیان . :تابستان ۱۳۸۱
